Mac-świat na szczęście jeszcze nas całkiem nie przerobił na swoje podobieństwo i tęsknimy za starym dobrym jedzeniem, które znamy z babcinych obiadków. Ideologia slow-food, przeciwwaga dla fast-foodów, uczy smakoszostwa i libertyńskiego delektowania się tradycyjnymi potrawami. Schabowy z kapustą? Czemu nie, ale dobrze zapuścić się w rejony najlepszych tradycyjnych diet, czyli do kuchni śródziemnomorskiej. Pełna jest związków roślinnych – antyoksydantów – które zapewniają młody wygląd i zdrowie.
Kuchnie mieszkańców południa Europy, choć nieco podobne, różnią się od siebie. W każdej, poza dużą ilością warzyw oraz cebuli i czosnku, zamiłowaniem do oliwy oraz wina znajdujemy coś specjalnego. Razem z profesor Iwoną Wawer, autorką książki pt. „Suplementy diety dla ciebie czyli jak nie stać się pacjentem” prześwietlamy dietę Włochów, Hiszpanów, Francuzów i Greków.
Kuchnia włoska
Już sałatka caprese (mozzarella, pomidory, bazylia i oliwa z oliwek) jest wspaniałym daniem antyoksydacyjnym. Oliwa ułatwia wchłanianie likopenu z pomidorów i daje dobre kwasy tłuszczowe. Jeszcze lepszy jest włoski sos pomidorowy. Likopenu jest więcej w przetworach pomidorowych niż w świeżych warzywach. We włoskiej diecie jest dużo witaminy C i E, karotenoidy, flawonoidy oraz inne związki polifenolowe, które chronią przed kłopotami z układem krążenia i są ważne w profilaktyce raka.
Dieta Hiszpanów
Najlepsze są w niej... kawa i wino. W obu napojach jest masa dobroczynnych polifenoli. Do tego dochodzą flawonoidy i polifenole z owoców. Te antyoksydanty mają zdolność hamowania procesu utleniania się lipidów, co przeciwdziała miażdżycy. Hiszpańska dieta jednoznacznie pokazuje – im więcej owoców, tym mniej zawałów.
Kuchnia francuska
Wino, wino i jeszcze raz wino! Największy ładunek antyoksydacyjny jest w czerwonym. Polifenole z tego trunku są znacznie skuteczniejsze w walce z wolnymi rodnikami niż witaminy i karotenoidy.
Greckie smakołyki
Kiedy myślimy o tej kuchni widzimy kolorową sałatkę grecką. Ale to nie ona ma największy antyoksydacyjny potencjał w tej tradycji kulinarnej. Ważniejsze są owoce i orzechy, które Grecy zjadają w deserach i przekąskach. Orzechy zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe, fitosterole, witaminę E oraz argininę. Owoce zaś to źródło polifenoli. Ten grecki duet chroni serce.
Dieta biblijna
Naukowcy przeanalizowali ją dokładnie i zadziwili się intuicyjną mądrością kulinarno-zdrowotną. Żydzi uważali za nieczyste i nie jedli zwierząt mięsożernych oraz wszystkożernych, takich jak świnia. Dopuszczali w diecie zwierzęta roślinożerne (krowy, kozy, owce) oraz ryby. Unikali owoców morza. Dziś, te wydawałoby się tylko moralne nakazy, znajdują uzasadnienie naukowe. Drapieżników nie należy jeść, bo jako ostatnie w łańcuchu pokarmowym kumulują toksyny. Zwierzęta wszystkożerne to „śmieciarze” także gromadzący zanieczyszczenia. Podobnie ma się rzecz ze skorupiakami, które są czyścicielami dna.
Drożej, ale zdrowiej
Produkty rolnictwa ekologicznego wciąż są w Polsce droższe niż żywność z supermarketów. Ale o niebo lepsze, co pokazują choćby badania nad zawartością antyoksydantów i składem roślin. Dorodne produkty z supermarketów mają mniejszą zawartość białka, żelaza, witaminy C i magnezu. Warzywa te bardzo szybko rosną i składniki odżywcze stają się w nich „rozcieńczone”.
21 najzdrowszych produktów
Lekarze i dietetycy opracowali listę creme de la creme produktów żywnościowych, które warto jeść by zachować zdrowie i młodość.
Płatki owsiane zawierają niezwykle cenny rozpuszczalny błonnik, beta-glukan;
Marchew, bogata w betakaroten. O połowę zmniejsza ryzyko zawału;
Morele zawierają betakaroten, witaminę C i błonnik;
Fasola jest pełna dobrego białka i błonnika. Warto spróbować wyciągu z suchych ziaren fasolominy, który blokuje wchłanianie skrobi;
Mango doskonale źródło przeciwmiażdżycowych bioflawonoidów;
Brokuły zawierają fitozwiązek, który hamuje rozrost nowotworu piersi, betakaroten oraz witaminy A i C;
Papaja, ananas oraz kiwi dostarczają bardzo ważnych enzymów, ktore pomagają w walce z chorobami autoimmunologicznymi i alergią;
Czosnek jest źrodlem antyoksydantów, związków przeciwzapalnych, antywirusowych i przeciwgrzybiczych;
Pomidory mają antyoksydanty przeciwstarzeniowe i antyrakowe;
Szpinak bogaty jest w witaminę A, C, kwas foliowy oraz magnez;
Siemię lniane to znakomite źrodło cennych kwasów tłuszczowych omega-3 oraz fitoestrofenów;
Banany są cenne ze względu na zawartość magnezu, potasu oraz dużej ilości błonnika;
Łosoś ma kwasy omega-3, sporo witamin z grupy B, oprócz tego magnez i betakaroten oraz askasantynę;
Serek tofu pełny jest flawonoidów z soi, obniża więc poziom złego cholesterolu LDL;
Grzyby shitake działają antywirusowo i antyrakowo;
Melon kantalupa (zielony) zawiera dużo betakarotenu i jest dobrym źródłem
witaminy C;
Ziarna pszenicy są źródłem cennego antyoksydantu witaminy E, poza tym są bogate w wit. B;
Ostre papryczki chili są źrodłem piperyny, bardzo cennego składnika przeciwzapalnego i przeciwutleniającego;
Herbata zawiera polifenole i katechiny, cenny zestaw skutecznych antyoksydantów;
Owoce cytrusowe stanowią świetne źródło flawonoidów chroniących serce oraz witaminy C.
Anna Ławniczak